2010 yılında hız kazanan birleşme ve satın almalar bu yıl da devam edecek
PwC Türkiye’nin gerçekleştirdiği “Energy Deals 2010” araştırmasına göre, 2010 yılında Türk enerji sektöründe gerçekleşen 53 adet birleşme ve satın alma faaliyetinin toplam değeri, önceki üç yılda kaydedilen toplam değerin 2 katı üzerine çıkarak 17,2 milyar dolara ulaştı.
Uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık şirketi PwC Türkiye, Türk enerji sektöründe faaliyet gösteren veya yatırım yapmayı düşünen yerel ve uluslararası yatırımcıları bilgilendirmek amacıyla Energy Deals 2010 (Enerji sektöründe şirket birleşme ve satın almaları 2010) araştırmasını gerçekleştirdi. Araştırma, Türkiye’de gerçekleşen birleşme ve satın almalar hakkında bilgi verirken sektör temsilcilerinin görüş ve beklentilerine ışık tutuyor.
Araştırmaya göre; 2009 yılındaki duraklamanın ardından, 2010 yılında gerçekleşen özelleştirme ihalelerinin sayesinde enerji sektöründe birleşme ve satın alma işlem sayısı ve ulaşılan toplam değerde rekor artış yaşandı. Sektörde gerçekleşen toplam 53 işlemin değeri, 2009 yılında kaydedilen değerin yaklaşık 10 katına ulaşarak 17,2 milyar dolar oldu.
2011 yılının belirleyicisi yine özelleştirmeler olacak
2010 yılındaki bu rekor artışta elektrik dağıtım ve perakende sektöründe tamamlanan özelleştirmeler etkili oldu. 2011 yılında da, benzer şekilde elektrik üretim ve İGDAŞ ihalelerinin gerçekleşme hızı ve bu ihalelere olan ilgi, ulaşılacak tutarlarda önemli rol oynayacak.
PwC Türkiye Enerji Sektörü Lideri Faruk Sabuncu araştırma ile ilgili görüşlerini şöyle aktardı: “Küresel krizin etkilerinin hafiflemiş olsa da ortaya çıkan yeni görünümün kriz öncesi dönemden farklı olduğunu görüyoruz. Likidite sıkıntısı, içinde bulunduğumuz dönemin de en önemli konu başlığı olmayı sürdürmektedir. Dolayısıyla, 2010 yılı içinde ulaşılan toplam işlem değeri hususunda, bu işlemler için nasıl finansman yaratılacağı ve devirlerin nasıl bir süreçte gerçekleşeceği büyük önem taşıyor. En az bunun kadar önemli bir diğer unsur ise yabancı yatırımcılar nezdinde piyasalar arasındaki rekabet gücünün en temel unsurlarından biri olan mevzuattaki öngörülebilirlik elbette. Özelleştirmeler için yapılan başvurular içinde yabancı yatırımcıların olmaması, doğrudan yabancı yatırım konusundaki endişelere dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, Elektrik ve Doğalgaz Piyasası Kanunlarında yapılması öngörülen değişikliklerin sürekli dile getirilen aksaklıkları gidererek, talep artışı konusunda halihazırda pek çok yatırımcının ilgisini çeken Türkiye piyasasının mevzuat konusunda da diğer piyasaların önüne geçmesini sağlayacağını ümit ediyoruz."
PwC Türkiye Şirket Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Ortağı Engin Alioğlu da şu değerlendirmede bulundu: “2010 yılında ortaya çıkan pozitif görünümün temel nedeni elektrik dağıtım ve perakende sektörlerindeki özelleştirmelerin, sona bırakılan büyük şirketlerin ihaleleriyle tamamlanmış olmasıdır. 2011 yılında da benzer bir hareketliliğin yaşanması, elektrik üretim sektöründeki özelleştirme takvimine bağlı olacaktır. Buna ek olarak, 2010 yılında akaryakıt sektöründe yaşanan bir takım önemli gelişmelerin önümüzdeki dönemde mevcut mevzuat dahilinde konsolidasyon ve dikey entegrasyonu da hızlandırması bekleniyor. Bu değişkenler ışığında şekillenen realist bir yaklaşımla, 2011 yılında 2010’daki kadar yüksek değerlere ulaşılmasını beklemesek de, özellikle yerli oyuncuların yatırım iştahını göz önünde tutarak birleşme ve satın alma işlemlerinin önemli bir düzeyde gerçekleşeceğini öngörüyoruz.”
Araştırmada önce çıkan bazı başlıklar
2010, kırılması zor rekorların yılı oldu
2010 yılı çok yüksek değerli “mega” özelleştirme ihalelerine sahne olurken gerçekleşen toplam 53 adet birleşme ve satın alma işleminin değeri bir önceki yılın yaklaşık 10 katına ulaşarak 17,2 milyar dolara ulaştı. 2010 yılında gerçekleşen en yüksek işlem 2,99 milyardolarlık değeri ile Boğaziçi Elektrik Dağıtım Şirketi’nin özelleştirmesi oldu.
Enerji altyapı sektörü birleşme ve satın almalarda en çekici alan olmayı sürdürüyor
Elektrik dağıtım ve perakende sektöründe tamamlanan 11 ihale ile doğalgaz dağıtım sektöründe gerçekleşen 1 ihalenin 14,4 milyar dolara ulaşan toplam değeri, 2010 yılındaki toplam işlem değerinin yüzde 88’ini oluşturdu.
Elektrik üretim sektöründeki işlemlerin çoğunluğunu yine termal santral ağırlıklı portföyler oluşturdu. Ancak, özellikle lisanslama sürecinin uzunluğu ve uygun proje sayısının azlığı nedeniyle hidroelektrik santralleri portföylerini içeren işlemlerin toplam elektrik üretim işlemlerinin içindeki payının yüzde 45’e ulaşması da dikkat çekiciydi.
2009 yılında duraklama dönemine giren petrol ve gaz arama ve çıkarma ile akaryakıt dağıtım sektörlerinde ise, 2010 yılında gerçekleşen beş adet işlemin toplam değeri 1,55 milyar dolara ulaştı.
Yerli yatırımcılar özelleştirmelere yönelirken yabancı oyuncuların ilgisi petrol ve gaz arama ve çıkarma ile akaryakıt dağıtım sektörlerine yoğunlaştı.
2011’de gözler elektrik üretim özelleştirmeleri ve akaryakıt dağıtım sektöründe olacak
2010 yılı sonuna doğru takvimi daha belirgin hale gelen elektrik üretim özelleştirme ihalelerinin, 2011 yılında Türkiye enerji piyasasındaki faaliyetlerin önemli bir kısmını teşkil etmesi bekleniyor. Buna ilaveten, İGDAŞ ihalesine ilişkin beklentiler de önümüzdeki yıla ait umutları destekliyor.
Öte yandan, akaryakıt dağıtım sektöründe 2010 yılında hissedilmeye başlanan hareketliliğin, 2011’de de süreceği öngörülüyor.
Devam eden liberalizasyon süreci ve yerli yatırımcıların artan iştahı göz önünde bulundurulduğunda Türkiye enerji sektörünün önümüzdeki yıl boyunca önemli birleşme ve satın alma işlemlerine sahne olması bekleniyor.
www.geleceginenerjisi.com
05 Ocak 2011