Elektrikli uçakla 5 dolara 2 saat uçun
Elektrik motoru teknolojisi havacılıkta çığır açıyor. Çevreyi kirletmeyen, çok sessiz bu özel motorlar, hybrid uçakları saatte 150 kilometre hıza çıkarıyor. En önemlisi de uçağın aküsü 5 dolarlık elektrikle şarj olup iki saatlik uçuş yapılabiliyor.
Otomobillere yüksek performans sunan yeni nesil elektrikli motorlar artık iki kişilik küçük uçakları da uçuruyor. Maliyetleri inanılmaz azaltacak bu motorların geliştirilip gelecekte büyük uçaklarda da kullanılması planlanıyor.
Elektrikli motorlar gökyüzünde ilk defa 130 yıl önce kullanıldı. Fransız ordusunda görev yapan iki subay Charles Renard ve Arthur Krebs, 1880 yılında havada elektrik motoruyla kumanda edilen bir balon tasarlayarak uçtu. Uzun yıllar bu konuda sessiz kalan havacılık dünyası 1974’te ilk insansız elektrik motorlu planörü uçurarak önemli bir adım attı.
Özellikle hybrid yani elektrikli otomobiller için geliştirilen ve uzun süre kesintisiz güç sağlayan akü ve emniyetli motor teknolojisi, 2000’li yıllarda havacılık dünyasını farklı bir boyuta taşımaya başladı.
Bu konuyla ilgili en önemli çalışmayı kit uçak imalatçıları gerçekleştiriyor. Parçalar halinde satılan ve evde imal edilebilen bu uçakların elektrik motorlu olanlarının sayısı hızla artıyor.
FİYATI 89 BİN DOLAR
Hafif spor sınıfındaki iki kişilik uçaklardan en çok ilgi göreni Yuneec şirketinin e430 uçağı. Toplam kalkış ağırlığı 430 kilogram olan uçak, iki saat havada kalabiliyor. Uçağın çok sessiz motorları için gereken güç, 83 kilogram ağırlığındaki Lithium Polymer özel aküden sağlanıyor. 5 dolarlık elektrik harcanarak 3 saatte şarj olan akü, e430’u saatte 150 kilometre hıza ulaştırıyor.
Bakım, amortisman gibi giderler eklendiğinde e430’un bir saatlik uçuş maliyeti yaklaşık 50 dolar. Halen test aşamasında olan ve teslimatları gelecek yıl başlayacak e430, 86 bin dolardan satılıyor.
Bilim adamları yeni nesil pil teknolojisi ve motorlarla birlikte önümüzdeki yıllarda maliyetlerin çok daha düşeceğine dikkat çekiyor. Şirket aynı zamanda uçuş okulları için de eğitim modeli geliştiriyor.
Boeing, Airbus’ın da içinde olduğu EADS gibi havacılık devleri elektrikli motorlar konusunda araştırmalara büyük destek veriyor. Boeing iki yıl önce yakıt hücresiyle çalışan bir motor geliştirdi. Katana tipi eğitim uçağında denenen motor başarıyla uçtu.
EADS ise Cri-cri tipi küçük bir uçağı dört elektrik motoruyla geçen haziran ayında uçurdu. 30 dakika havada kalan uçak saatte 111 kilometre hıza ulaştı.
Elektrik motoru kullanan Solar Impulse bu konudaki çalışmalarının tanınması için önemli bir misyon üstlendi. Akülerini kanatları üzerine konulan güneş panelleriyle şarj edecek uçak, gelecek yıl dünya turuna çıkacak. Halen testleri süren Solar Impulse, bu turu 20 günde tamamlayacak. www.hurriyet.com.tr / 05.09.2010