DOĞALGAZDA KESİNTİ ELEKTRİĞİ VURACAK
Rusya’nın Ukrayna üzerinden Avrupa ve Türkiye’ye verdiği doğalgazı kesmesinin ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, hem gazda arz talep dengesini sağlamak hem de krizin maliyetlere etkisini en aza indirmek için çalışmalarını yoğunlaştırdı
Doğalgazla üretim yapan termik santrallar, bakanlığın talimatı ile ikinci yakıta geçti. Ancak ikinci yakıta geçiş, maliyet kaygısı yarattı. Bakanlığın talimatı ile doğalgaz yerine nafta, motorin, fuel oil gibi ikinci yakıtlara geçen santralların, üretim maliyetlerini yüzde 20-25 yükselteceği belirlendi.
Bakanlık, söz konusu maliyet artışının yüksek oranlı elektrik zammına dönüşmemesi için, barajlara yüklenecek. Böylece elektrikte maliyet, kamunun hidrolik üretimiyle parçalanarak düşürülecek.
İran gazı artacak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, gaz krizinden etkilenen ve natif kaynak sağlayacak ülkelerle temasını sürdürdü. Bu kapsamda, kesintinin beklenenden uzun sürmesi ihtimaline karşı spot piyasadan sağlanacak ilave LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) için Katar, Malezya, Cezayir, Nijerya gibi ülkelerle temasa geçildi.
Söz konusu ülkelerden sağlanan 6 gemilik LNG, Egegaz tesislerinde gazlaştırılarak sisteme verilecek.
Türkiye, günlük 130 milyon metreküp civarında seyreden doğalgaz tüketimini, depolar ile İran, Azeri ve Mavi Akım’dan gelen Rus gazıyla karşılıyor. Yetkililer, İran’dan gelen gazın 15 milyon metreküp civarında olduğunu, istenildiği takdirde İran’ın önümüzdeki günlerde 10 milyon metreküp civarında ilave gaz sağlayabileceğini aktardı.
Gazprom’un Avrupa ve Türkiye’ye gönderdiği gazın miktarının, kapasite artırımına rağmen yüzde 50’den fazla düştüğü bildirildi.
Türkiye’de durum ne?
- Mavi Akım’dan gelen gaz miktarı günlük 40 milyon metreküpten 45 milyon metreküpe çıkarıldı.
- İran’dan 15 milyon metreküp gaz alımı yapılıyor.
- Azerbaycan’dan 17 milyon metreküp gaz geliyor.
- Türkiye ayrıca LNG ithalatında yılda Nijerya’dan 1.2 milyar metreküp, Cezayir’den 4 milyar metreküplük alım yapıyor.
- Batı hattı üzerinden kesinti öncesi Türkiye’ye 35 milyon metreküp doğalgaz geliyordu. Önceki gün buradan gaz akışı durdu.
IEA: Türkiye haftaya sıkıntı yaşayabilir
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), doğalgaz arzı ve hava koşullarında bir değişiklik olmaması durumunda Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan’ın haftaya elektrik üretimi ve ısınmada sıkıntılar yaşayabileceğini aktardı.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan ise şu ana kadar sanayide kullanılan doğalgazda hiçbir sıkıntının olmadığını bildirdi. Çağlayan, Türkiye’ye gaz veren diğer ülkelerin ‘isterseniz biz size gaz verebiliriz’ yönünde açıklamaları olduğunu da iletti.
Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, Yunanistan’a verilen gaz arzında basınç düşüşü nedeniyle kontrat miktarının altında kalındığını ancak gaz sevkıyatının sürdüğünü söyledi.
‘Gazı kes’ emri Putin’den
Rusya’nın, Avrupa’ya Ukrayna üzerinden gönderdiği tüm gazın kesilmesi talimatı Rusya Başbakanı Vladimir Putin tarafından verildi.
Rusya ve Ukrayna’nın, Ukrayna’dan AB’ye sevk edilen gazın akışını kontrol etmek için uluslararası gözlemcileri kabul etmeye hazır olduğu bildirildi. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Durao Barroso, “Bu konuda garanti aldık” dedi.
Tüketim geriledi
Santrallarda ikinci yakıta geçilmesi ve hava koşullarındaki düzelme nedeniyle günlük doğalgaz tüketimi dün 130 milyon metreküpten 107 milyon metreküpe kadar geriledi. Elektrik santrallarında bir arıza olmaması ve LNG kargolarının da zamanında gelmesi durumunda mevcut gaz arzı ile Türkiye’nin “kışı sorunsuz çıkarabileceğini” kaydeden bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Türkiye’de sisteme verilen gaz miktarı şöyle:
Mavi Akım: 45 milyon metreküp
İran: 12 milyon metreküp
Azerbaycan: 15 milyon metreküp
Silivri deposu: 15 milyon metreküp
TÜSİAD: Nabucco için fırsat doğdu
TÜSİAD Uluslararası Koordinatörü ve Brüksel Temsilcisi Bahadır Kaleağası, Avrupa’da yaşanan gaz krizinin, Türkiye için çok önemli sonuçlarının olduğunu belirterek, “Nabucco için müzakerelerin son aşamasında avantajlı bir hareket alanı oluştu” dedi.
Kaleağası “Bu durum AB müzakerelerine olumlu yansıyabilir. Enerji Politikası başlığının açılması için güçlenen konumumuz değerlendirilmeli” diye konuştu.
08.01.2009
-.-
DOĞALGAZ SANTRALİNDE ELEKTRİK ÜRETİMİ AZALTILDI
Hamitabat Doğalgaz Kombine Çevrim santralinde elektrik üretimi yüzde 50 azaltıldı
Rusyanın batı hattından doğalgazı kesmesi dolayısıyla, Kırklarelinin Lüleburgaz İlçesindeki Hamitabat Doğal Gaz Kombine Çevrim santralinde elektrik üretiminin yüzde 50 oranında düşürüldüğü bildirildi. AA muhabirinin Hamitabat Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. (HEAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür Abdürrezzak Katırcıoğlundan edindiği bilgiye göre, santralde elektrik üretimi yarıya düşürüldü. Katırcıoğlu, üretim konusunda ihtiyatlı gittiklerini, bakanlıktan emir geldiği takdirde üretimi arttıracaklarını söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığı, batı hattıyla Rusyadan gelen gazın kesilmesinin ardından doğalgaz çevrim santrallerine, ikincil yakıta geçme talimatı vermişti. Kaynaklardaki arz miktarı veya yakıt maliyetine göre, hidrolik, kömür ve gaz santrallarının üretimleri zaman zaman azaltılıp çoğaltılabiliyor ve birbirlerinin yerine ikame ediliyor. Ayrıca doğalgaz arzındaki azalmalarda doğalgaz santrallarında fueloil gibi ikincil yakıtlara geçilebiliyor.
İstanbul Ambarlıdaki santralde ise sıvı yakıta geçildi.
08 Ocak 2009 Perşembe
-.-
3 SANTRALDE ÜRETİM DURDU
Doğalgaz krizi elektrik santrallerini vurdu. Ambarlı A, Bursa ve Hamitabat santrallerinde üretime ara verildi
RUSYAnın batı Ukrayna üzerinden ulaştırdığı doğalgazı geçen bu hafta başında kesmesi üzerine Trakyada baş gösteren kriz elektrik üretimi vurdu. Hamitabat Çevrim Santralınde elektrik üretimi yüzde 50 oranında düşürüldü. Kırklarelinin Lüleburgaz İlçesi yakınlarında bulunan Hamitabat Doğalgaz Çevrim Santralinde üretimin, devam eden doğalgaz krizinde bir önlem olarak düşürüldüğü belirtildi. Hamitabat Doğalgaz Çevrilm Santralı Genel Müdürü Abdülrezzak Katırcıoğlu, santlarılın 1200 megavat olan elektrik üretim kapasitesinin bu sabahtan itibaren doğalgaz akışının azalması nedeniyle ‘ihtiyati olarak 600 megavata düşürüldüğünü’ söyledi.
Elektrik Üretim A.Ş. böyle bir sıkıntının olmadığını söylerken Reutersten farkl bir haber geldi. Ajansa göre Reutersa bilgi veren Enerji Bakanlığından bir yetkili, "Rusyadan sadece Mavi Akım hattından gaz çekişi yapılmasının ardından Ambarlı (B), Bursa doğalgaz çevrim ve Hamitabat santrallerinde üretimine dün ara verildi. Ambarlı (A) santralinde de natif yakıt olarak fueloilee geçildi" dedi.
Söz konusu adımla doğalgaz tüketimin azaltmanın amaçlandığını kaydeden yetkili, "Ancak bir elektrik kesintisi gündemde yok. Tüketim talebi tamamen karşılanıyor. Sistem sorunsuz olarak işliyor" şeklinde konuştu.
Türkiye’de durum ne?
- Mavi Akım’dan gelen gaz miktarı günlük 40 milyon metreküpten 45 milyon metreküpe çıkarıldı.
- İran’dan 15 milyon metreküp gaz alımı yapılıyor.
- Azerbaycan’dan 17 milyon metreküp gaz geliyor.
- Türkiye ayrıca LNG ithalatında yılda Nijerya’dan 1.2 milyar metreküp, Cezayir’den 4 milyar metreküplük alım yapıyor.
- Batı hattı üzerinden kesinti öncesi Türkiye’ye 35 milyon metreküp doğalgaz geliyordu. Önceki gün buradan gaz akışı durdu.
IEA: Türkiye haftaya sıkıntı yaşayabilir
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), doğalgaz arzı ve hava koşullarında bir değişiklik olmaması durumunda Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan’ın haftaya elektrik üretimi ve ısınmada sıkıntılar yaşayabileceğini aktardı.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan ise şu ana kadar sanayide kullanılan doğalgazda hiçbir sıkıntının olmadığını bildirdi. Çağlayan, Türkiye’ye gaz veren diğer ülkelerin ‘isterseniz biz size gaz verebiliriz’ yönünde açıklamaları olduğunu da iletti.
Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, Yunanistan’a verilen gaz arzında basınç düşüşü nedeniyle kontrat miktarının altında kalındığını ancak gaz sevkıyatının sürdüğünü söyledi.
08 Ocak 2009 Perşembe
-.-
GAZ KRİZİ EKONOMİYİ DURDURDU
Gaz krizi Balkanlar ve Türkiyedeki ekonomiyi durdurdu
Küresel kredi çatırdamalarının eşiğinde olan Güneydoğu Avrupa görüşüne bakılırsa en büyük darbeyi Ukrayna ile Rusya arasındaki doğalgaz krizinden yemek üzere. Bölgedeki devletler hemen acil duruma geçerek sanayi tesislerine doğalgazı keserek üretim tesislerine diğer yakıtları kullanmaları gerektiğini belirttiler.
Ekonomi dergisi RBC’nin bir analizcisi ise “En kötü gözüken yerler Balkan ülkeleri” diye konuştu. Bölgede yaşanan kriz özellikle Çarşamba günü tüm bölge para birimlerinin Euro’ya karşı değer kaybetmesi ile kendini gösterdi. Türk Lirası %3 değer kaybederken, Romanya’nın Leu, Polonya’nın Zloty ve Macaristan’ın Forint’i %1’den büyük düşüşler gerçekleştirdiler. Bulgaristan’ın Lev’i ise kur tablosunda Euro ile eşit değerde gözüktü.
Rusya kış soğuklarının ortasında Ukrayna devleti ile yaşadığı fiyat sorunu ve boru hattında hırsızlık yapıldığı iddiası ile Avrupa’ya gönderilen gazı kesmişti. Bu durum iş gücünün büyük kısmını Rus doğalgazına bağlamış olan Macaristan ve Slovakya’yı çok ağır etkiledi. Diğer yandan azalan gaz stoku ile zor günler yaşamaya başlayan Bulgaristan sert önlemler alarak en hane halkının zor bir kış geçireceğinin sinyalini veriyor.
Bulgaristan Enerji ve Ekonomi Bakanı Peter Dimitrov “Bu kriz önlenemez bir şekilde geldi ve gerçekten birkaç gün içinde sonlandırılması gerekli” diye konuştu. Dimitrov açıklamasını Salı günü 60 tesisin gaz tüketiminin kısılması üzerine yaptı. Ayrıca Bulgaristan’ın ısınma konusunda önümüzdeki hafta petrole dönebileceğini belirtti.
Her dört Bulgar’dan birinin doğalgaz ile ısındığı ülkede hava sıcaklığının geceleri -16’ya kadar düşmesi ciddi sorunlar yaratmaya başladı. Dahası, ısınmak için elektrik üretimine geçilmesi ülkede elektrik yetmezliği sorununu da ortaya çıkarabilir. Bulgaristan iyi bir elektrik ihracatçısı konumunda olmasına rağmen Dimitrov krizin devam etmesi halinde ihracatta oranlamanın değişebileceğini söyledi.
Rusya’nın gazı kesmesinin etkilerinin Romanya’da Çarşamba sabahı iyice fark edilir olması üzerine Ekonomi Bakanı Adriean Videanu ülke geneli enerji sektöründe acil durum ilan etti. Videanu gelecek 2 aya yetecek kadar gaz stokları olmasına rağmen kaynakların kontrollü bir şekilde dağıtılacağını söyledi.
Romanya’nın elindeki stokun yanı sıra verimli doğalgaz yatakları var. Videnau havalar aşırı soğumadığı sürece sanayi tesislerine gaz iletimini kesmeyeceklerini belirtti. Diğer Doğu Avrupa ülkelerinde ise sanayi tesislerinin gaz tüketimlerini kısmaları ya da diğer yakıtların kullanımına geçmeleri istendi.
Viyanalı bir ekonomist olan Gyula Toth, Macaristan ile Slovakya’nın en çok etkilenen ülkeler olduğunu belirterek, Salı günü acil durum ilan etmiş bu iki ülkenin ağırlıklı olarak Rus gazına bağımlı olduklarını söyledi. Küçük Doğu Avrupa ülkeleri ise gaz kaynakları doğrudan Ukrayna’dan geldiği için doğrudan krizin içine girmiş durumdalar.
Bulgaristan’daki ana lobi kurumu olan CEIBG’nin başkanı olan Evgeniy Ivanov, gaz kesintisi yüzünden yaşanan iş duraklamasının bir günde ülkeye 225 milyon Euro’ya mal olduğunu söyledi. Ivanov Bulagaristan’ın en büyük ticaret ortağı AB ile olan iş ilişkisi daraldıkça büyük oranda işten çıkarmalar yaşanacağını beklediklerini belirtti.
Bulgaristan Cumhurbaşkanı Georgi Parvanov Ukrayna Başbakanı Viktor Yuschenko’ya yaptığı açıklamada en kötü durumda olan ülkenin kendileri olduklarını, çünkü hiçbir natifleri ve yerel kaynakları olmadığını söyledi.
Montenegro, Kosova, Bosna ve Makedonya gibi diğer Avrupa ülkelerinin hiçbir doğalgaz rezervi bulunmazken; petrol, elektrik, kömür ve odun gibi diğer enerji kaynakları kullanmak zorunda kalıyorlar. Hırvatistan ve Sırbistan hiç doğal gaz stoku bulundurmazken, Sırbistan Budapeşte ile gaz kiralanması konusunda anlaşmak istiyor.
Türkiye ise Enerji Bakanı Hilmi Güler’in yaptığı açıklamaya göre şu an için iyi durumda olmasına rağmen stoklarını kullanmaya başlamış durumda. Türkiye’nin Ukrayna’dan günde 32 milyon kübik gaz aldığı Mavi Akım hattı şu an gaz iletimini durdurmuş durumda. Ancak Güler Rusya ile Karadeniz altından doğrudan bağlantı kuran hattan gaz almayı düşündüklerini söyledi.
Türkiye diğer yandan Azerbaycan’dan gaz alımını sürdürürken, İran’da gaz ithalatında artırım teklif etti. Türkiye Hazar bölgesinden Türkiye üzerinden geçerek Avrupa’ya gaz taşıyan Nabucco hattı ile krizin uzun dönemde kazananı olarak çıkabilir. Ancak bu proje Rusya’nın Gazprom OAO ve İtalya’nın Eni Spa ortak projesi ile Güney Akım hattı ile Karadeniz altından Bulgaristan’a vermeyi düşündüğü plan yüzünden tehlikede.
08.01.2009
