NASA dan güneş fırtınası uyarısı

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), güneş fırtınası konusunda uyarıda bulundu. NASA tarafından yapılan açıklamada, Güneşin özellikle aktif olan bir bölgesinin Dünyaya doğru dönmek üzere olduğu belirtildi. Dev güneş lekesi "1302" de pazartesi günü bir plazma patlamasının meydana geldiği kaydedilen açıklamada, patlamanın neden olduğu güçlü ile çok güçlü arasında derecelendirilen enerji yüklü parçacık fırtınasının Dünyanın atmosferine ulaştığı bildirildi.

NASA uzmanlarına göre, güneş fırtınasının şiddeti, en yükseği 9 olan derecelendirmeye göre 8 büyüklüğünde.

Güneş fırtınasının getirdiği enerji yüklü parçacıklar, Dünyanın manyetik kalkanına baskı uyguladı ve bu parçacıklar uyduların yörünge yüksekliğine kadar ulaştı. Uzmanlar, uyduların doğrudan solar plazmaya maruz kalmış ve Dünyanın manyetik alanında meydana gelen değişikliklerden etkilenmiş olabileceğini belirtti.

Bilim adamları, fırtına nedeniyle kuzey ışıklarının da artacağını bildirdi.

NASA, 1302 de hafta sonunda da yoğun patlamalar olduğunu, Solar Dynamics güneş rasathanesinin bu esnada Güneş yüzeyinde, morötesi şimşekler tespit ettiğini belirtti.

Bu patlamalar sırasında 1302 nin henüz tam Dünyanın karşısında bulunmadığına, bu nedenle ışınların hedefinde yer almadığına dikkati çeken bilim adamları, ancak bunun önümüzdeki günlerde değişeceğini ifade etti. Uzmanlar, güneş lekesi 1302 nin büyümeye devam ettiğini ve faaliyetinin azalacağına dair işaret bulunmadığını bildirdi.

Güneş yüzeyindeki koyu renkli "güneş lekeleri"nde, Güneşin manyetik alanında oluşan bir nevi kısa devre sonucu ışın ve plazma patlamaları meydana geliyor. Bu patlamalar sonucu röntgen veya ultraviyole gibi ışınlar aşığa çıkıyor. Uzmanlar, büyük bir patlamanın ise milyarlarca ton maddeyi uzayın milyonlarca kilometre derinliğine saçabileceğini belirtiyor.

Patlamaların, Güneşin Dünyaya bakan tarafında meydana gelmesi halinde Dünyanın bundan etkilenme ihtimali yüksek. Normal koşullarda Dünyanın manyetik alanı, yüzeyi güneş fırtınalarına karşı koruyor. Ancak şiddetli fırtınalar manyetik alana zarar veriyor ve enerji yüklü parçacıklar bu kalkandan geçmeyi başarıyor.

Birkaç dakikadan saatlere kadar sürebilecek solar patlamaların Dünyaya etkilerinin ise günlerce, hatta haftalarca sürebileceği belirtiliyor.

Güneş fırtınaları haberleşme ve GPS uydularının çalışmalarını, kutuplara yakın bölgelere sefer yapan uçaklarla telsiz bağlantılarını olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, şiddetli bir fırtınanın Dünyadaki elektrik ve iletişim ağlarını bile çökertebileceğini kaydediyor. (AA)

www.zaman.com.tr

28 Eylül 2011