Güneş ve rüzgâr teşvikleri sır gibi saklanıyor …

Güneş ve rüzgardan elektrik üretmek isteyenlere yeni teşvikler geliyor. Teşvikle ilgili çalışmada son aşamaya gelen Enerji Bakanlığı konunun ayrıntılarını sır gibi saklıyor.

Bakanlıktan üst düzey bir yetkili Zamana yaptığı açıklamada, teşviklerle ilgili detayları lobilerin engelleme girişimlerini göz önüne alarak açıklamadıklarını söyledi. Rakamlar duyulduğunda lobilerin Hazineye yük getirecek, bütçe dengeleri bozulacak gibi söylemlerle harekete geçtiğini belirten aynı yetkili çalışmayı uygun bir zamanda Meclise getirip hızlı bir şekilde yasalaşmasını istediklerini dile getirdi. Güneş ve rüzgardan elektrik üreteceklere sunulacak teşviklerin yatırımcıları mutlu edecek ve Avrupada uygulananlardan geri kalmayacak boyutta olduğu belirtiliyor.

Türkiye, güneş enerjisi potansiyelinde Avrupada ikinci, rüzgar potansiyelinde ise 7nci sırada yer alıyor. Elektrik İşleri Etüt İdaresinin çalışmasına göre sadece Antalya il sınırları içinde çatıların yüzde 80ine güneş panelleri (PV) yerleştirilmesi ile yaklaşık 24 milyar kWh/yıl elektrik enerjisi üretmek mümkün. Bu rakamın yüzde 10unun değerlendirilmesi halinde Kayseri ilinin elektriği güneşten sağlanmış olacak. Ancak, güneş gibi yerli ve yenilenebilir enerji yatırımlarının ilk kuruluş maliyetlerinin yüksek olması sektörün önündeki en önemli engel gösteriliyor. Bu kaynakların harekete geçirilmesi için yerli ve yenilenebilir enerji kanunu çıkarıldı. Ancak teşviklerin yetersiz kalması yatırımcıların ilgisini azalttı. Son olarak TBMM Enerji Komisyonu Başkanı Soner Aksoy, yeni teşvikler için Meclis Başkanlığına kanun teklifi vermişti.

Güneş ve rüzgar enerjisi yatırımları için düşünülen teşvikler, yatırımcıların yüzünü güldürecek. Enerji Bakanlığından alınan bilgiye göre teşvikler için Avrupa ülkeleri örnek alınacak. Yeni yatırımlara verilecek teşvikler Türkiye şartları dikkate alınarak uygulanacak. Ancak, bunlar Avrupa ülkelerinin gerisinde olmayacak. Bakanlık yetkililerine göre söz konusu teşviklerle güneş ve rüzgar yatırımları hız kazanacak. Teşviklerin yatırımları zıplatacak düzeyde olmasını istediklerini belirten yetkililer rakam veya rakam aralığı vermek istemediklerini, ancak açıklandığında tatmin edici düzeyde olduğunun görüleceğini ifade ediyor. Yeni teşviklerle ilgili çalışmalar seçimden önce yetiştirilemezse, seçim sonrası hızla Meclis gündemine taşınacak.

Dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarına en fazla ilgi gösteren ülkelerin başında Almanya geliyor. Danimarka, Finlandiya, İspanya, İrlanda, Hollanda, Amerika gibi ülkeler de yenilenebilir enerjiye yoğun ilgi gösteriyor. Avrupada sektörü hareketlendirmek için değişik teşvikler uygulanıyor: Yatırımlar için daha ucuz kredi desteği, vergilerde indirim, yüksek birim fiyattan alım garantisi (rüzgar için 9 Euro cent, güneş için 25-30 Euro cent vb.), değişik oranlarda doğrudan devlet yardımı, dağıtım şirketleri yenilenebilir enerji kaynakları için karbon iade ücreti, iletim hatlarına bağlanmada kolaylık gibi. Türkiyede yatırımcıların ürettikleri yenilenebilir enerji için devlet alım garantisi verecek. Yatırımcılar devletin rüzgar için 7-8 Euro-cent, hidrolik ve jeotermal için 6-7, güneş için de 28-30 Euro-cent rakamlarını belirlemesini istiyor.

ELEKTRİK ÜRETİMİNDE DOĞALGAZ İLK SIRADA

Kaynak Pay (Yüzde)

Doğalgaz 50,4

Hidrolik 12,2

Linyit 23,3

İthal kömür 6,8

Fuel oil 4,4

Taş kömürü 1,3

Motorin 0,5

Rüzgar 0,6

Jeotermal 0,1

Diğer (Güneş, biyo vb.) 0,4

Kaynak: TEİAŞ Aralık 2008

İsmail Altunsoy

03 Mart 2009, Salı

zaman.com.tr ekonomi