Enerji dönüşümü faturayı kabarttı

Almanya’nın yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmek için başlattığı enerji dönüşümü tıkanmaya yüz tuttu. Elektrik faturaları hızla kabaran sanayi işletmeleri zor durumda.

Termik enerjiden çıkışın ağır faturası işletmeleri inim inim inletiyor. Çevre dostu enerji türlerine geçişin finanse edilebilmesi için faturaya elektrik fiyatından ayrı olarak 15 ayrı kalem daha bindiriliyor. Sanayici enerji politikasını anlamakta ve izlenen rotaya anlayış göstermekte güçlük çekiyor.

Almanya Başbakanı bundan iki yıl önce yeni enerji politikasını ilan ettiğinde büyük onay almıştı. Angela Merkele göre enerji üretimi çevreyle uyumlu, fiyatça uygun ve rekabete dayanıklı olacaktı. İyimserlik günümüze kadar kaybolmadı. Ancak enerji fiyatı sürekli artarak çoğu işletmeyi zor durumda bıraktığı için, çevre dostu enerjinin hayata geçirilmesi işletmecilerin canını sıkmaya başladı.

Madencilik, Kimya ve Enerji Sendikası yetkilisi Ralf Bartels şöyle diyor: “Mevcut işletmelerin yurt dışına kaydırılmasından ziyade geleceğin yatırımlarından endişe duyuluyor. Yeni tesis kurulacağı zaman yatırımın Almanyada mı kalacağı, yoksa ABD, Orta Doğu ya da Çine mi gideceği gündeme geliyor. Enerji maliyeti bu kararda belirleyici oluyor.”

Fransa ve Almanyadaki tesislerinde sanayi gazları üreten bir şirketin genel müdürlüğünü yapan Ingo Nawrath da enerji maliyetindeki patlamanın Almanyanın yatırım yeri olma özelliğini sarsabileceğini şu sözlerle dile getiriyor: “Siyasi kararlara güvenemediğimiz için Almanyada yapmayı planladığımız on milyonlarca Euroluk yatırımı erteledik. Elektrik fiyatının önümüzdeki yıllarda nasıl gelişme göstereceğini kestirecek durumda değiliz.”

Sanayi işletmelerine ayrıcalık

Nawrathın şirketi Fransadaki tesislerinde 140 milyon kilovat saat elektrik tüketiyor. Almanyadaki yıllık tüketimi ise 800 bin kilovat. Yenilenebilir enerji payının faturaya eklenmesi durumunda yıllık elektrik maliyetinin 12 milyon Euro artacağını ve şirketin en kısa zamanda batacağını söylüyor.

Yenilenebilir Enerjiler Yasası aynı zamanda çevre dostu kaynaklardan elde edilen elektriğe ödenecek primi de belirliyor. Bundan on yıl önce teşvik primi elektrik faturasına kilovat başına 1,5 Sentlik ek yük getiriyordu. Prim payı zamanla 5,3 Sente kadar çıktı.

Alman özel sektörünün Kölndeki ekonomik araştırma enstitüsünde görev yapan enerji uzmanı Henno Kempermann, 250 sanayi işletmesini kapsayan araştırmaya göre dayanma gücü tükenmek üzere olan şirket sayısının hızla arttığını söylüyor.

Almanyanın yatırım cezp etme özelliğinin tehlikede olduğunu vurgulayan Kempermann, enerji maliyeti bu şekilde artamaya devam ettiği takdirde, Almanyadaki çoğu şirketin rekabet gücünü kaybedebileceğini belirtiyor.

Kempermann yatırım yeri seçiminde rol oynayan diğer faktörlere işaret ederken, üretim tesislerini daha düşük maliyetli yerlere nakletmenin de kolay olmadığını, enerji sarfiyatı yüksek sanayi şirketlerinin dev makinelerinin kolayca söküp götürülemeyeceğini, ayrıca nakliyat masrafının artmaması için işletmelerin müşteriye yakın olmaları da gerektiğini hatırlatıyor.

Pahalı enerjiden kaçmak zor

Ancak yenilenebilir enerji kesintisi her işletmeye uygulanmıyor. Çimento, alüminyum ve cam gibi elektrik tüketimi yüksek sanayi branşlarına tanınan muafiyetten 2 bin dolayında Alman şirketi yararlandırılıyor.

Sendikacı Bartels enerji dönüşümünün en iyi nasıl sağlanabileceği sorusunu yanıtlarken, maliyetin nasıl paylaştırılacağına değil de, yenilenebilir enerji kaynaklarının kaça mal olacağına bakmak gerektiğini belirtiyor ve ekliyor: “Elektrik şebekesinin kaldırabileceğinden fazla rüzgar enerjisi üretirseniz bu elektriği şebekeye veremezsiniz. Bu durumda nakil hatlarını işletenler rüzgar türbinlerini durdurmak zorunda kalır. Ancak bu tesisleri işletenlere elektrik üretimine hiç ara verilmemiş gibi davranılıyor. Sanki üretmedikleri elektriği şebekeye vermiş gibi prim alıyorlar.”

Bu çarpıklık enerji dönüşümü maliyetinin ancak strateji değişikliğiyle düşürülebileceğini gösteriyor. Uzmanlar ağırlığın güneş yerine rüzgar enerjisine verilmesiyle milyarlarca Euro tasarruf edilebileceğini hesaplamışlar. Sanayiciler ise devletten değişmeyeceğine güvenebilecekleri uzun vadeli enerji yasası hazırlanmasını bekliyorlar.

www.dw.de / enerji

09 Temmuz 2013